وب سایت حقوقی ماتیکان

/ English /

تصویب‌نامه هیئت وزیران در خصوص آیین‌نامه اجرایی قانون اصلاح ماده (33) اصلاحی قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگلها و مراتع کشور


آیین نامه اجرایی قانون اصلاح ماده (33) اصلاحی قانون حفاظت و بهره برداری از جنگل ها و مراتع کشور

فصل - اول - کلیات ، تعاریف و اصطلاحات
- ماده - 1 - در این آیین نامه غیر از اصطلاحات « اراضی دولتی ، پارک جنگلی ، پروانه چرا ، جنگل و بیشه های طبیعی ، جنگل دست کاشت عمومی ، حریم قانونی تاسیسات دولتی ، طرح مرتع داری ، مرتع و نهالستان عمومی » که تعاریف آنان طبق قانون ملی شدن جنگل های کشور مصوب 1341 قانون حفاظت و بهره برداری از جنگل ها و مراتع مصوب 1346 و اصلاحات بعدی آن ، لایحه قانونی اصلاح لایحه قانونی واگذاری و احیای اراضی مصوب 1359 شورای انقلاب و آیین نامه های مربوط میباشند ، اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار میروند :
  - بند - ج - عوامل نظارتی : گروهی از کارشناسان منتخب اعضای هیات نظارت که به منظور بازدید و تهیه گزارش لازم از اراضی واگذار شده در چارچوب وظایف محول شده انتخاب و حکم آنان توسط رییس هیات نظارت صادر میشود .
  - بند - ز - عذر موجه : وضعیت و حالتی که منجر به تعطیلی دایم یا موقت طرح مصوب گردیده و یا موجبات تاخیر در اجرای آن را فراهم نموده باشد و مجری طرح یا عوامل اجرایی وی به طور مستقیم یا غیر مستقیم در حدوث آن هیچ نقشی نداشته باشند .
  - بند - ک - عرصه های ملی و دولتی قابل واگذاری : اراضی منابع ملی ، موات و دولتی قابل واگذاری و بلامعارض که دارای استعداد تولید اقتصادی و بهره برداری محصولات بخش های مختلف کشاورزی و غیر کشاورزی میباشد .
  - بند - د - درصد عملیات انجام شده طرح : میزان پیشرفت فیزیکی انجام شده مطابق طرح مصوب در اراضی مورد واگذاری که درصد و مبنای محاسبه آن براساس زمان بندی طرح و تطبیق عملیات اجرایی و بازدید از طرح تعیین میگردد .
  - بند - ح - تعلل : مسامحه و قصور مجری یا مجریان در اجرای تعهدات قانونی یا قراردادی در راستای اجرای به موقع طرح مصوب .
  - بند - ب - هیات نظارت : هیات نظارت موضوع ماده (33) اصلاحی قانون حفاظت و بهره برداری از جنگل ها و مراتع مصوب 1386
  - بند - و - کمیسیون های واگذاری : مراجعی که طبق ضوابط و مقررات ، طرح های مصوب دستگاه های متولی مربوط به اشخاص حقیقی و حقوقی را به منظور واگذاری اراضی ملی و دولتی بررسی و نظر خود را در مورد واگذاری یا عدم واگذاری اعلام می نمایند .
  - بند - ی - خلاف بین : تعلل و تخلف آشکار و عذر ناموجه مجری طرح که بنا بر تشخیص هیات نظارت قابل اغماض نبوده و موجبات تمدید و تعیین مهلت برای اجرا و یا فسخ قرارداد و یا استرداد زمین را فراهم مینماید .
  - بند - ن - مناطق چهارگانه تحت حفاظت سازمان حفاظت محیط زیست : مناطق موضوع بند ( الف ) ماده (3) قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست مصوب 1353 که توسط شورای عالی حفاظت محیط زیست ( سابق ) و مرجع جایگزین آن ، به عنوان مناطق پارک ملی ، آثار طبیعی ملی ، پناهگاه حیات وحش و منطقه حفاظت شده با رعایت نکات مندرج در ذیل بند « الف » ماده یاد شده تعیین و حدود آن تصویب شده باشد .
  - بند - الف - قانون : قانون اصلاح ماده (33) اصلاحی قانون حفاظت و بهره برداری از جنگل ها و مراتع مصوب 1386
  - بند - ه - طرح مصوب : طرح مدونی که توسط اشخاص حقیقی و حقوقی تهیه و به تصویب دستگاه های متولی رسیده باشد و در زمان واگذاری ، مصوبه مراجع ذی ربط ( کار گروه شهرسازی و معماری استان یا کمیسیون ماده (13) آیین نامه نحوه احداث بنا و تاسیسات در خارج از محدوده و حریم شهر ها ) را داشته باشد .
  - بند - ط - تخلف : عدم رعایت قوانین و مقررات و شرایط مندرج در قرارداد واگذاری زمین .
  - بند - م - واگذاری برای امور عام المنفعه : واگذاری های صورت گرفته به بخش خصوصی و موسسات غیر دولتی که در زمان واگذاری ، غیر انتفاعی بودن فعالیت آن ها در اساسنامه قید شده باشد .
  - بند - ل - تبدیل و تغییر کاربری غیر متجانس : تبدیل و تغییر کاربری هایی که در ماهیت ، با اهداف طرح مصوب مغایرت داشته باشد .
فصل - چهارم - سایر مقررات
- ماده - 17 - وزارت جهاد کشاورزی موظف است اعتبارات موردنیاز را برای اجرای قانون ، شامل بهای اراضی ، اعیانی ، ابنیه و مستحدثات بر روی اراضی موضوع تبصره (4) قانون و سایر موارد ، تجهیزات موردنیاز ، حق الزحمه هیات های نظارتی و عوامل اجرایی ، هزینه ها و دستمزد کارشناسی را در یک ردیف جداگانه دربودجه سالانه خود پیش بینی و به معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهور پیشنهاد نماید .
- ماده - 21 - کلیه آیین نامه ها و دستورالعمل های مغایر با این آیین نامه اجرایی ملغی الاثر اعلام میگردد . این تصویبنامه در تاریخ 11/2/1387 به تایید مقام محترم ریاست جمهوری رسیده است .
- ماده - 18 - وزارت جهاد کشاورزی مکلف است به منظور تشکیل به موقع هیات های نظارت ، جمع آوری آمار و اطلاعات ، ارزیابی عملکرد و برنامه ریزی و نظارت بر اجرای صحیح این آیین نامه ، نسبت به ایجاد بانک اطلاعات و تهیه نرم افزار مربوط اقدام نماید .
- ماده - 20 - کلیه دستگاه های اجرایی موظف به همکاری با وزارت جهاد کشاورزی در اجرای قانون و آیین نامه اجرایی مربوط میباشند . نیروی انتظامی موظف است در صورت درخواست وزارت جهاد کشاورزی همکاری لازم را برای اعزام نیروی کادری خود جهت همراهی عوامل نظارتی در بازدید از اراضی واگذار شده موضوع این آیین نامه معمول و گزارش مرجع انتظامی دایر بر ممانعت متصرفان یا مالکان یا مستأجران از انجام وظایف عوامل نظارتی ، اماره عدم اجرای طرح میباشد .
- ماده - 19 - وزارت جهاد کشاورزی مجاز است در چارچوب قانون و این آیین نامه نسبت به تنظیم و ابلاغ دستورالعمل های مربوط اقدام نماید .
فصل - دوم - نحوه نظارت
- ماده - 3 - دبیرخانه هیات نظارت در سازمان جهاد کشاورزی مستقر و رییس سازمان جهاد کشاورزی به عنوان رییس هیات نظارت و مسئول حقوقی سازمان یاد شده به عنوان دبیر هیات نظارت میباشد . انجام کلیه امور مربوط به تشکیل جلسه ، دعوت از اعضا ، ابلاغ آرا و سایر موارد مرتبط به عهده دبیر هیات نظارت خواهد بود .
  - تبصره - - - دبیر هیات نظارت موظف است کلیه گزارش های رسیده را ثبت و در کوتاه ترین زمان ممکن پس از بررسی و تکمیل به ترتیب نوبت در دستور کار هیات نظارت قرار دهد .
- ماده - 6 - دبیر هیات نظارت موظف است پس از صدور رای هیات نظارت ظرف ده روز نسبت به ابلاغ کتبی رای به مجری طرح به نشانی مندرج در قرارداد به نحو مقتضی اقدام نماید . آرای صادر شده هیات نظارت ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ قابل اعتراض در مراجع قضایی صالح میباشد ، در صورت انقضای مدت و عدم اعتراض ، رای صادر شده قطعی و لازم الاجرا ست .
  - تبصره - - - دعوت از طرف قرارداد و حضور وی در جلسات هیات نظارت بلامانع است .
- ماده - 5 - هیات نظارت ضمن بررسی گزارش دبیرخانه و در صورت لزوم بازدید از محل اجرای طرح ، در موارد خلاف بین ظرف یک ماه رای خود را طی صورتجلسه ای مبنی بر تمدید و تعیین مهلت ، فسخ یا استرداد زمین اعلام مینماید .
- ماده - 2 - به منظور نظارت بر اجرای طرح های کشاورزی و دامپروری و سایر طرح های غیر کشاورزی موضوع قانون و تشخیص تعلل یا تخلف و عذر موجه مجریان طرح ها و تعیین درصد عملیات انجام شده طرح های یاد شده در هر استان هیات نظارت با حکم وزیر جهاد کشاورزی مرکب از رییس سازمان جهاد کشاورزی ، مدیرکل منابع طبیعی و یک نفر کارشناس در رشته مرتبط با طرح تشکیل میگردد .
  - تبصره - 1 - کارشناس در رشته مرتبط با کلیه طرح های غیر کشاورزی و همچنین کلیه طرح هایی که در محدوده و حریم شهر ها واقع شده یا میشوند ظرف یک ماه از تاریخ درخواست وزارت جهاد کشاورزی توسط وزارت مسکن و شهرسازی برای صدور حکم معرفی میگردد .
  - تبصره - 2 - وزیر جهاد کشاورزی میتواند با حفظ مسئولیت خود ، صدور احکام کارشناسان مرتبط با طرح را به رییس سازمان جهاد کشاورزی تفویض نماید .
- ماده - 8 - متن قرارداد اجاره موضوع تبصره یک قانون به شرح نمونه پیوست که تایید شده به مهر پیوست تصویبنامه هیات وزیران میباشد و از تاریخ تصویب قانون تمام قرارداد های موضوع قانون ، بین وزارت جهاد کشاورزی و دریافت کنندگان اراضی برابر آن منعقد خواهد شد . تمدید قرارداد های واگذاری قبلی نیز پس از پایان مدت ، تابع مفاد قرارداد نمونه پیوست میباشد .
  - تبصره - - - در مواردی که هیات نظارت در چارچوب مفاد قانون رای به تمدید قرارداد صادر نماید ، مرجع واگذاری نسبت به تمدید آن برابر نمونه قرارداد پیوست اقدام مینماید .
- ماده - 11 - نمایندگی دولت و اعمال کلیه وظایف و اختیارات مندرج در قانون و این آیین نامه نسبت به واگذاری های انجام شده که در زمان واگذاری در خارج از حریم و محدوده شهر ها و شهرک ها واقع و سپس در داخل محدوده و حریم های مذکور واقع شده یا میشود ، به عهده وزارت مسکن و شهرسازی بوده و وزارتخانه های جهاد کشاورزی و مسکن و شهرسازی مکلفند نحوه تعیین تکلیف اینگونه واگذاری ها را اعم از مواردی که طرح مصوب اجرا و به بهره برداری رسیده و یا به دلیل اعمال مقررات این آیین نامه منجر به فسخ و استرداد زمین میگردد ، طی شیوه نامه ای تهیه و ابلاغ می نمایند .
- ماده - 4 - هیات نظارت موظف است توسط عوامل نظارتی به صورت مستمر از طرح های واگذار شده بازدید و با بررسی سوابق و طرح مصوب و مفاد قرارداد ، بر نحوه اجرای طرح براساس زمان بندی اجرایی و کیفیت اجرای طرح و پیشرفت کار نظارت لازم را معمول نماید .
  - تبصره - 2 - دستگاه اجرایی و واحد صادرکننده جواز تاسیس یا موافقت اصولی موظف است نظارت لازم بر اجرای طرح مصوب را تا مرحله به بهره برداری رسیدن طرح معمول و گزارش پیشرفت فیزیکی طرح ها را در مدت اجرا ، به دبیرخانه هیات نظارت منعکس نماید .
  - تبصره - 1 - گزارش پرونده های مربوط به واگذاری اراضی ملی و دولتی حسب مورد توسط مدیر امور اراضی یا مدیرکل منابع طبیعی هر استان به دبیرخانه هیات نظارت ارایه میگردد .
  - تبصره - 3 - دبیر هیات نظارت موظف است براساس نظر هیات نظارت نسبت به صدور اخطاریه ( از طریق پست سفارشی ) در دو نوبت به فاصله پانزده روز اقدام و در صورت عدم توجه مجری یا مجریان طرح ها به اخطاریه های صادر شده مراتب را در دستور کار هیات نظارت قرار دهد .
  - تبصره - 4 - اختیارات هیات نظارت نافی نظارت عمومی سازمان های جهاد کشاورزی و ادارات کل منابع طبیعی نمیباشد و مراجع یاد شده حسب مورد موظفند در چارچوب قرارداد های منعقد شده با مجریان طرح ها نسبت به اعمال نظارت در قالب زمان بندی اجرای طرح ها وظایف محول شده را پیگیری و اقدام نمایند .
- ماده - 7 - با قطعیت رای صادر شده هیات نظارت به دلیل انقضای مدت اعتراض و یا صدور رای قطعی از مرجع قضایی حسب مورد با توجه به مفاد رای به شرح ذیل اقدام میگردد :
  - بند - ب - چنانچه رای صادر شده توسط هیات نظارت ، ناظر بر تمدید قرارداد اجاره و تعیین مهلت برای اجرای طرح باشد ، مراتب حسب مورد توسط دبیر هیات نظارت برای اجرا به مدیریت امور اراضی یا اداره کل منابع طبیعی و طرف قرارداد ابلاغ میگردد .
  - بند - الف - در صورتی که رای صادر شده توسط هیات نظارت ، ناظر به فسخ و یا استرداد زمین باشد ، مراتب توسط دبیر هیات نظارت به دفترخانه اسناد رسمی مربوط جهت اجرا ابلاغ و از طریق دایره اجرای ثبت محل وقوع ملک نسبت به خلع ید متصرف اقدام خواهد شد .
  - تبصره - - - در هر صورت چنانچه آرای قطعی صادر شده توسط هیات نظارت و یا مرجع قضایی صالح ناظر به فسخ واگذاری و استرداد زمین باشد ، مراتب از سوی دبیر هیات نظارت به ادارات ثبت اسناد و املاک محل و یا دفاتر اسناد رسمی تنظیم کننده سند ابلاغ و دستگاه های مذکور مکلفند ظرف یک ماه پس از اعلام مراتب ، نسبت به اصلاح اسناد صادر شده و در صورت انتقال زمین نسبت به صدور دفترچه مالکیت به نام دولت با نمایندگی سازمان جنگل ها ، مراتع و آبخیز داری کشور و در صورت وقوع زمین در محدوده و حریم شهر و شهرک با نمایندگی وزارت مسکن و شهرسازی ( سازمان ملی زمین و مسکن ) اقدام نمایند .
  - بند - ج - احکام صادر شده از سوی مراجع قضایی موضوع قانون پس از قطعیت به هیات نظارت جهت اجرا ابلاغ میگردد .
- ماده - 9 - پس از ابلاغ رای هیات نظارت مبنی بر فسخ و یا استرداد زمین ، سازمان جهاد کشاورزی ظرف ده روز اقدام به تامین دلیل از طریق دادگاه محل خواهد نمود و چنانچه مستاجر یا مجری طرح وجهی را بابت خرید اراضی به حساب دولت واریز و یا هزینه هایی در عرصه مورد اجاره ، اعیانی ، ابنیه و مستحدثاتی در راستای اجرای طرح ایجاد کرده باشد ، نسبت به تقویم و ارزیابی با هزینه ایشان به شرح ذیل اقدام خواهد شد :
  - تبصره - 1 - پس از ابلاغ رای هیات نظارت به نشانی مندرج در قرارداد و عدم مراجعه مستاجر در مهلت مقرر ، سازمان جهاد کشاورزی موظف است به شرح موارد فوق نسبت به تامین دلیل و تقویم اعیانی ، ابنیه و مستحدثات اقدام و مبلغ مورد تقویم را به حساب سپرده سازمان یاد شده واریز نماید . در صورت عدم دسترسی به مستاجر اولیه به منظور اطلاع وی برای دریافت بهای تودیع شده اعیانی ، سازمان جهاد کشاورزی با هزینه وی از محل وجوه یاد شده نسبت به درج آگهی برای دو نوبت به فاصله پانزده روز در یکی از جراید کثیرالانتشار سراسری یا محلی اقدام خواهد نمود .
  - بند - ب - در صورت اعتراض به نظریه کارشناسی وفق قانون آیین دادرسی مدنی عمل خواهد شد .
  - بند - الف - تقویم اعیانی ، ابنیه و مستحدثات براساس قیمت کارشناسی روز بدون لحاظ ارزش افزوده ناشی از افزایش قیمت زمین توسط کارشناس رسمی دادگستری انجام گرفته و پس از کسر حقوق قانونی دولت و مطالبات بانک ها و موسسات مالی و اعتباری تسهیلات دهنده ، از محل ردیفی که دربودجه سالانه قابل پیش بینی است ، پرداخت میگردد .
  - تبصره - 2 - با فسخ و استرداد مورد واگذاری تا زمان واگذاری مجدد به مجری بعدی ( مطابق قوانین و مقررات )، سازمان جهاد کشاورزی استان به منظور حفاظت و نگهداری آن ، قرارداد امانی یا پیمانی حفاظت و نگهداری منعقد مینماید .
- ماده - 10 - چنانچه محکوم علیه ادله خود را دائر بر عدم ابلاغ صحیح رای تقدیم هیات نظارت نماید ، موضوع توسط هیات نظارت بررسی و در صورت پذیرش ادعا ، رای به وی ابلاغ و آثار قانونی ابلاغ از این تاریخ جاری میگردد .
فصل - سوم - نحوه رسیدگی به پرونده های واگذاری اراضی موضوع تبصره (2) قانون
- ماده - 14 - وزارت جهاد کشاورزی ( سازمان جنگل ها ، مراتع و آبخیز داری کشور ) موظف است درخواست موضوع تبصره (2) قانون را در قالب فرم های دادخواست به خواسته « تعیین تکلیف اراضی واگذار شده » از حیث اعلام فسخ واگذاری و تبدیل آن به اجاره یا تمدید قرارداد و تعیین مهلت برای اجرای طرح یا دریافت بهای روز اراضی و واریز آن به حساب درآمد عمومی و یا استرداد زمین در صورت توافق با مجری طرح تقدیم نماید .
  - تبصره - 1 - وزارت جهاد کشاورزی ( سازمان جنگل ها ، مراتع و آبخیز داری کشور ) ضمن تعیین دقیق خواسته و تقویم آن در درخواست اولیه با توجه به جریان پرونده و مباحث طرح شده در جلسات رسیدگی از حیث اعلام آمادگی و یا عدم آمادگی مجری برای اجرای طرح و یا تمدید قرارداد اجاره و یا امکان استرداد زمین و یا عدم امکان آن به دلیل تعاقب ایادی میتواند موضوع درخواست خود را در قالب یکی دیگر از موارد مندرج در ماده فوق تا قبل از اعلام ختم دادرسی تغییر داده و به صورت کتبی به دادگاه اعلام نماید .
  - تبصره - 2 - در خصوص آن دسته از زمین هایی که قبل از تصویب مصوبه مجمع تشخیص مصلحت نظام دریافت کنندگان اولیه پس از انتقال سند مالکیت از سوی وزارت جهاد کشاورزی به نام آن ها نسبت به فروش و نقل و انتقال رسمی آن به اشخاص ثالث اقدام نموده باشند ، ارزش زمین به قیمت روز زمان انتقال محاسبه و از دریافت کننده اولیه دریافت خواهد شد .
- ماده - 15 - در مورد اراضی واگذار شده جهت تعاونی های مسکن یا بخش خصوصی و غیر دولتی برای امور عام المنفعه تا سال 1373 در صورتی که تبصره های (54) و (46) قوانین بودجه سال 1375 تا 1378 نسبت به این واگذاری ها اجرا نگردیده باشد ، به شرح ذیل اقدام میگردد :
  - بند - الف - وزارت جهاد کشاورزی ( سازمان جنگل ها ، مراتع و آبخیز داری کشور ) فهرست کلیه واگذاری های قسمت اخیر تبصره (2) قانون را به وزارت مسکن و شهرسازی اعلام تا نسبت به اعمال تبصره های (54) و (46) قوانین بودجه سال های 1375 تا 1378 در مورد اراضی واگذار شده به تعاونی های مسکن اعم از بخش خصوصی و دولتی اقدام نماید .
  - بند - ب - واگذاری های صورت گرفته به دولت ( وزارتخانه ها ، موسسات دولتی و شرکت های دولتی ) مشمول رسیدگی مجدد نمی باشند .
- ماده - 16 - در عرصه های موضوع تبصره (5) قانون و نیز در عرصه هایی که به موجب رای قضات شعبه ویژه منجر به فسخ واگذاری توأم با استرداد زمین میگردد ، مواد (7)، (9) و (11) این آیین نامه که به نحوی با تبصره (2) قانون نیز مرتبط میباشد حسب مورد متناسب با موضوع توسط شعب ویژه ، قابل اعمال بوده و مورد حکم قرار خواهد گرفت .
- ماده - 12 - در اجرای تبصره (2) قانون ، قوه قضاییه ظرف یک ماه پس از ابلاغ این آیین نامه نسبت به تشکیل شعبه و یا شعب ویژه مرکب از سه نفر از قضات به انتخاب رییس قوه قضاییه اقدام مینماید .
  - تبصره - 1 - شعبه یا شعب مذکور در تهران مستقر و جلسات هر شعبه با حضور کلیه اعضا رسمیت یافته و نظر اکثریت مناط اعتبار آرا میباشد .
  - تبصره - 2 - قضات شعبه ویژه میتوانند در صورت اقتضا با هزینه وزارت جهاد کشاورزی از نظرات کارشناسان هیات های کارشناسی استفاده نمایند .
  - تبصره - 3 - رسیدگی در شعبه یاد شده بدون پرداخت هزینه دادرسی است و رای صادر شده قطعی و غیر قابل تجدیدنظر میباشد .
- ماده - 13 - وزارت جهاد کشاورزی ( سازمان جنگل ها ، مراتع و آبخیز داری کشور ) موظف است تا پایان شهریور سال 1387 در مورد واگذاری های صورت گرفته بعد از سال 1365 که منجر به صدور سند قطعی گردیده در صورت وجود یکی از شرایط ذیل :
  - تبصره - - - کلیه واگذاری هایی که در محدوده مناطق چهارگانه تحت حفاظت سازمان حفاظت محیط زیست موضوع تبصره (5) قانون انجام گرفته است به خواسته ابطال اسناد صادر شده و استرداد زمین در شعب ویژه موضوع تبصره (2) قانون بدون توجه به شرایط یاد شده در تبصره یاد شده رسیدگی میشود .
  - بند - الف - واگذاری هایی که وزرای وقت جهاد سازندگی و کشاورزی با استفاده از اختیارات خود به طور مستقیم و بدون طی گردش کمیسیون های واگذاری در استان ها دستور انتقال سند را داده اند .
  - بند - د - اجرای طرح به میزان کمتر از چهل درصد .
  - بند - ب - واگذاری بدون وجود طرح مصوب .
  - بند - ج - عدم اجرای طرح مصوب بدون عذر موجه .
  - بند - ه - تبدیل و تغییر کاربری غیر مجاز و غیر متجانس با طرح مصوب . نسبت به اقامه دعوی در شعبه یا شعب ویژه اقدام نماید و شعبه رسیدگی کننده به موجب درخواست و دعوای اقامه شده نسبت به یکی از شقوق : 1 فسخ واگذاری قطعی و تبدیل آن به اجاره . 2 تمدید و تعیین مهلت برای اجرای طرح . 3 دریافت بهای روز اراضی و واریز به حساب درآمد عمومی . 4 استرداد زمین با توافق طرفین . تصمیم گیری و رای قطعی صادر مینماید .