وب سایت حقوقی ماتیکان

آئین نامه اصلاحی آئین نامه اجرائی قانون تعیین تکلیف اراضی اختلافی موضوع اجرای ماده56 قانون جنگلها و مراتع کشور


بخشنامه وزارت جهاد کشاورزی در خصوص آآیین نامه اجرایی قانون تعیین تکلیف اراضی اختلافی موضوع اجرای ماده 56 قانون حفاظت و بهره برداری از جنگل ها و مراتع مصوب 22/6/1367

ماده - واحده - زارعین صاحب اراضی نسقی و مالکین و صاحبان باغات و تاسیسات در خارج از محدوده قانونی شهر ها و حریم روستا ها ، سازمان ها و موسسات دولتی که به اجرای ماده 56 قانون حفاظت و بهره برداری از جنگل ها و مراتع کشور مصوب 1346 و اصلاحیه های بعدی آن اعتراض داشته باشند میتوانند به هیات مرکب از : 1 مسئول اداره کشاورزی ******** مدیر جهاد کشاورزی ، 2 مسئول اداره جنگلداری ******** رییس اداره منابع طبیعی ، 3 عضو جهاد سازندگی ******** کارشناس جنگل و مرتع ، 4 عضو هیات واگذاری زمین ******** نماینده امور اراضی ، 5 یک نفر قاضی دادگستری ******** قاضی عضو کمیسیون ، 6 برحسب مورد دو نفر از اعضای شورای اسلامی روستا یا عشایر محل مربوطه ، مراجعه نمایند . این هیات در هر شهرستان زیر نظر وزارت کشاورزی و با حضور حداقل 5 نفر از هفت نفر رسمیت یافته و پس از اعلام نظر کارشناسی هیات رای قاضی لازم الاجرا خواهد بود . مگر در موارد سه گانه شرعی مذکور در مواد 284 و 284 مکرر ( آیین دادرسی کیفری ).
- تبصره - 1 - ادارات ثبت اسناد شهرستان ها مکلفند که اسناد مربوطه را مطابق رای نهایی صادر اصلاح نمایند .
- تبصره - 2 - دیوان عدالت اداری مکلف است کلیه پرونده های موجود در مورد ماده 56 قانون جنگل ها و مراتع و اصلاحیه های بعدی آن را که مختومه نشده است به کمیسیون موضوع این قانون ارجاع نمایند
- تبصره - 3 - چنانچه سازمان ها و موسسات دولتی به اجرای ماده 56 معترض بوده و این اعتراض از سوی هیات مذکور در ماده واحده بجا تشخیص داده شود با توجه به موقعیت و شرایط زمین نسبت به خلع ید از متصرفین اقدام به عمل آید
- تبصره - 4 - دولت موظف است توسط دستگاه های ذی ربط نسبت به خلع ید از اراضی متصرفی بعد از اعلام مورخ 16/12/1365 دولت جمهوری اسلامی اقدام لازم به عمل آورد .
- تبصره - 5 - از تاریخ تصویب این ماده واحده کلیه قوانین و مقررات و آیین نامه های مغایر با این قانون لغو و تنها مرجع رسیدگی به شکایات مربوط به اجرای ماده 56 قانون جنگل ها و مراتع و اصلاحیه های آن هیات موضوع این قانون خواهد بود
- تبصره - 6 - وزارت کشاورزی مکلف است آیین نامه اجرایی این قانون را حداکثر ظرف دو ماه تهیه و تصویب و جهت اجرا ابلاغ نماید .
بند - - - قانون اصلاح قانون تعیین تکلیف اراضی اختلافی موضوع اجرای ماده 56 قانون حفاظت و بهره برداری مصوب (5/3/1387) مجلس شورای اسلامی ایران :
- ماده - واحده - عبارت ( لازم الاجرا خواهد بود مگر در موارد سه گانه شرعی مذکور در مواد 284 و 284 مکرر آیین نامه دادرسی کیفری ) از متن قانون تعیین تکلیف اراضی اختلافی موضوع اجرا ماده 56 قانون جنگل ها و مراتع مصوب 22/6/1367 حذف و عبارت (... رای قاضی هیات قابل اعتراض در شعب دادگاه بدوی و تجدیدنظر میباشد ، هیات میتواند از خبرگان محلی و غیر رسمی به عنوان کارشناس استفاده نماید ) جایگزین آن میگردد . آیین نامه اصلاحی آیین نامه اجرایی قانون تعیین تکلیف اراضی اختلافی موضوع اجرای ماده 56 قانون حفاظت و بهره برداری از جنگل ها و مراتع کشور
  - ماده - 1 - تعاریف و اصطلاحاتی که در این آیین نامه به کار برده میشود از لحاظ اجرای قانون تعیین تکلیف اراضی اختلافی موضوع اجرای ماده 56 قانون حفاظت و بهره برداری از جنگل ها و مراتع کشور به شرح زیر میباشد :
    - بند - 1 - زارعین صاحب اراضی نسقی : زارعین صاحب اراضی نسقی به افرادی اطلاق میگردد که براساس مراحل سه گانه قوانین و مقررات اصلاحات ارضی نسق زراعی به آن ها واگذار گردیده و یا در آمار های مربوط به عنوان زارع صاحب نسق زراعی قید شده باشد
    - بند - 2 - مالکین و صاحبان باغات و تاسیسات : به اشخاص حقیقی یا حقوقی اطلاق میگردد که مطابق مراحل سه گانه قوانین و مقررات اصلاحات ارضی ، قانون خالصجات ، قانون کشت موقت یا گواهی اداره ثبت اسناد و املاک مشعر بر مالکیت ، قوانین ثبتی ، آیین دادرسی مدنی ، و یا احکام قطعی قضایی به عنوان مالک شناخته شده باشند
    - بند - 3 - باغ : مطابق تعاریف مندرج در قانون اصلاحات ارضی و قانون حفاظت و بهره برداری از جنگل ها و مراتع میباشد
    - بند - 4 - قانون : عبارت است از قانون تعیین تکلیف اراضی اختلافی موضوع اجرای ماده 56 قانون حفاظت و بهره برداری از جنگل ها و مراتع ( مصوب 22/6/1367 مجلس شورای اسلامی ).
    - بند - 5 - هیات های تعیین تکلیف اراضی اختلافی : که در این آیین نامه به اختصار هیات نامیده میشوند مرکب از :
      - بند - 1 - مدیر جهاد کشاورزی
      - بند - 2 - رییس اداره منابع طبیعی و آبخیز داری
      - بند - 3 - عضو جهاد کشاورزی ( کارشناس جنگل و مرتع ) با پیشنهاد مدیرکل منابع طبیعی و آبخیز داری و تایید و ابلاغ رییس سازمان جهاد کشاورزی
      - بند - 4 - عضو هیات واگذاری زمین با معرفی مدیر امور اراضی استان ( هیات واگذاری زمین )
      - بند - 5 - قاضی با معرفی رییس کل دادگستری استان
      - بند - 6 - برحسب مورد دو نفر از اعضا شورای اسلامی و یا عشایر محل مربوطه ( با معرفی دستگاه ذی ربط ).
    - بند - 6 - شعب ویژه : شعبی که در اجرای تبصره 1 ماده 9 قانون افزایش بهره وری بخش کشاورزی و منابع طبیعی با تعیین و ابلاغ رییس قوه قضائیه در مرکز تشکیل میگردد .
  - ماده - 2 - هیات در اداره منابع طبیعی و آبخیز داری و یا واحد جایگزین در هر شهرستان تشکیل میشود و مسئولیت اداره جلسات هیات به عهده رییس اداره منابع طبیعی و آبخیز داری شهرستان میباشد
    - تبصره - 1 - دبیرخانه هیات مذکور زیر نظر رییس اداره منابع طبیعی و آبخیز داری شهرستان در محل اداره منابع طبیعی و آبخیز داری یا واحد جایگزین تشکیل میگردد . کلیه امور دبیرخانه تحت نظر رییس اداره منابع طبیعی و آبخیز داری انجام خواهد شد
    - تبصره - 2 - به منظور ایجاد هماهنگی بین دبیرخانه هیات های شهرستان ها و پیگیری امور مربوطه ، دبیرخانه ای در اداره ممیزی اراضی اداره کل منابع طبیعی و آبخیز داری استان تشکیل و مدیرکل منابع طبیعی و آبخیز داری استان موظف است نظارت لازم را بر حسن اجرای قانون و آیین نامه معمول نماید
  - ماده - 3 - در اجرای قانون ، ادارات کل منابع طبیعی و آبخیز داری مکلف میباشند در شهرستان هایی که تاکنون هیات های موضوع این آیین نامه تشکیل نشده نسبت به تشکیل و استقرار هیات های مذکور اقدام و روسای دادگستری و جهاد کشاورزی استان ها حداکثر ظرف مدت یک ماه پس از ابلاغ این آیین نامه نمایندگان قانونی خود را به دبیرخانه هیات در هر شهرستان معرفی نمایند . ادارات کل منابع طبیعی و آبخیز داری مکلفند موضوع را پیگیری نمایند
    - تبصره - 1 - دبیرخانه هیات موظف است از تمامی 7 نفر عضو هیات برای شرکت در جلسات دعوت به عمل آورد بدیهی است ، جلسات هیات با حضور حداقل 5 نفر از 7 نفر اعضا رسمیت می یابد
    - تبصره - 2 - هیات میتواند از خبرگان محلی غیر رسمی به عنوان کارشناس و نیز از معترض یا نماینده قانونی وی برای ادای توضیحات دعوت نماید .
  - ماده - 4 - هر هیات بعد از استقرار در هر شهرستان موظف است با صدور یک نوبت آگهی موجودیت خود را با تعیین حوزه عمل و محل استقرار در ر وزنامه محلی و کثیرالانتشار و ابلاغ به شورا های اسلامی روستا های آن حوزه اعلان نماید
  - ماده - 5 - رسیدگی به اعتراضات اشخاص نسبت به اجرای مقررات قانون ملی شدن جنگل های کشور ، ماده 56 قانون حفاظت و بهره برداری از جنگل ها و مراتع کشور و ماده 2 قانون حفظ و حمایت از منابع طبیعی و ذخائر جنگلی در صلاحیت هیات میباشد
  - ماده - 6 - معترض یا معترضین به تشخیص منابع ملی شده یا نمایندگان قانونی آن ها اعتراضیه خود را در فرم های مخصوص تنظیم و همراه با مدارک و مستندات لازم به دبیرخانه هیات مستقر در اداره منابع طبیعی و آبخیز داری شهرستان مربوطه تسلیم و شماره و تاریخ ثبت آن را دریافت مینماید . معترض یا معترضین موظفند نشانی دقیق جهت ابلاغ اوراق و دعوتنامه و سایر مکاتبات را در فرم اعتراضیه قید و در صورت تغییر نیز نشانی جدید خود را کتبا به دبیرخانه مذکور اطلاع دهند
    - تبصره - 1 - دبیرخانه هیات مکلف است حداکثر ظرف یک هفته پس از وصول اعتراض مدارک را بررسی و در صورتی که اعتراضنامه و یا مدارک ارایه شده به لحاظ شکلی دارای نواقصی باشد بلافاصله اخطار رفع نقص از سوی مسئول دبیرخانه به معترض ابلاغ و در صورتی که معترض ظرف مهلت 10 روز از تاریخ ابلاغ نسبت به تکمیل مدارک و رفع نقص اقدام ننماید ، مسئول دبیرخانه هیات مکلف است در اولین جلسه مراتب اخطار و عدم رفع نقص مدارک را کتبا به هیات گزارش و تصمیم قاضی هیات را به معترض ابلاغ نماید و مسئول دبیرخانه در صورت تکمیل بودن مدارک براساس تاریخ ثبت اعتراض ( به جز مواردی که به تشخیص مدیرکل منابع طبیعی و آبخیز داری استان خارج از نوبت رسیدگی میشود )، نوبت رسیدگی را تعیین مینماید
    - تبصره - 2 - در صورتی که در یک پلاک بیش از یک اعتراض و اصل شده باشد در زمان رسیدگی به اولین اعتراض سایر اعتراضات مربوط به آن پلاک خارج از نوبت ، مورد رسیدگی قرار میگیرد
    - تبصره - 3 - سازمان جنگل ها ، مراتع و آبخیز داری کشور و ادارات کل منابع طبیعی و آبخیز داری نیز میتوانند به منظور اعاده منابع طبیعی ناشی از نحوه اجرای قانون ملی شدن جنگل ها و ماده 56 قانون حفاظت و بهره برداری از جنگل ها و مراتع و اصلاحات بعدی آن و ماده 2 قانون حفظ و حمایت از منابع طبیعی و ذخایر جنگلی که به موجب آن منابع ملی به عنوان مستثنیات قانونی تشخیص داده شده باشد اعتراض خود را به دبیرخانه هیات جهت اقدامات لازم تسلیم نمایند
    - تبصره - 4 - سازمان جنگل ها ، مراتع و آبخیز داری کشور موظف است ، دفتر ثبت اعتراض و آرا و همچنین فرم های موردنیاز از جمله فرم اعتراض و فرم های نظریه کارشناسی را به تعداد کافی تهیه نموده و از طریق ادارات منابع طبیعی و آبخیز داری در اختیار هیات ها قرار دهد
    - تبصره - 5 - اعتراضات وارده در دفتر ثبت اعتراضنامه ثبت میشود این دفتر مجلد ، نخ کشی و پلمپ و صفحات آن شماره شده و مجموع صفحات در صفحه اول و آخر باتمام حروف قید و توسط مسئول دبیرخانه هیات ، امضا و مهر میشود
    - تبصره - 6 - مدارک موردنیاز جهت رسیدگی هیات عبارت است از
      - بند - 1 - تکمیل و ارایه فرم مربوط به اعتراض بوسیله معترض یا معترضین ،
      - بند - 2 - ارایه دلیل سمت ( اصیل ، وکیل ، قائم مقام یا نماینده قانونی ) به وسیله معترض یا معترضین ،
      - بند - 3 - ارایه مدارک و دلایل مثبته مالکیت موضوع ماده یک این آیین نامه به وسیله معترض یا معترضین
      - بند - 4 - ارایه نقشه دارای مختصات UTM از محل مورد اعتراض با مقیاس مناسب موردنیاز بوسیله معترض یا معترضین ،
      - بند - 5 - پاسخ است علامات و سایر مدارک موردنیاز به تشخیص هیات . بدیهی است دبیرخانه موظف است قبل از رسیدگی هیات از طریق اداره منابع طبیعی و آبخیز داری با تطبیق مدارک ارایه شده از ملی بودن عرصه مورد اعتراض اطمینان حاصل نماید و در هر صورت نتیجه را به همراه سایر مدارک جهت رسیدگی به هیات ارایه نماید
    - تبصره - 7 - در خصوص تطبیق مشخصات نسق زراعی معترض از جمله شماره و مشخصات پلاک ، نام و میزان سهم زارع با محل مورد اعتراض ، گواهی مدیریت امور اراضی استان که حسب مورد براساس تصمیم شورای اصلاحات ارضی صادر شده باشد ملاک اقدام برای هیات تعیین تکلیف اراضی اختلافی میباشد
    - تبصره - 8 - در خصوص اعتراضات واصله نسبت به پلاک هایی که قبلا به صورت کلی و نسبت به کل پلاک اعلام نظر شده باشد ، دبیرخانه هیات با اخذ مدارک مربوطه و تشکیل پرونده مراتب را به هیات گزارش نموده ، تا هیات و قاضی با بررسی مدارک معترض جدید و نیز باعنایت به رای صادره قبلی هیات ، اتخاذ تصمیم نمایند
  - ماده - 7 - در صورتی که عرصه مورد اعتراض در اراضی واقع که نمایندگی دولت از سازمان جنگل ها ، مراتع و آبخیز داری به سازمان مسکن و شهرسازی یا بنیاد مسکن انقلاب اسلامی منتقل شده باشد هیات مکلف است ، حسب مورد از نمایندگان ارگان های مذکور به عنوان مطلع دعوت به عمل آورد و نظر کارشناسی آنان را اخذ و در پرونده درج نماید .
    - تبصره - - - آرا صادره از هیات در خصوص اراضی موضوع این ماده از طریق دبیرخانه هیات جهت اقدامات بعدی ( اعم از اعتراض ، اجرا و ...) حسب مورد به ارگان های مذکور در این ماده و نیز اداره ثبت اسناد و املاک ارسال میگردد
  - ماده - 8 - هیات به اعتراضات واصله طبق ضوابط و مقررات مرتبط با موضوع از جمله قانون ملی شدن جنگل ها ، ( مصوب 27/10/1341) و قانون حفاظت و بهره برداری از جنگل ها و مراتع کشور ( مصوب سال 1346) و اصلاحات بعدی آن و قانون تعیین تکلیف اراضی اختلافی موضوع اجرای ماده 56 قانون حفاظت و بهره برداری ( مصوب سال 1367) و اصلاحات بعدی آن و نیز قانون حفظ و حمایت از منابع طبیعی و ذخایر جنگلی ( مصوب سال 1371) و آیین نامه های مربوطه حسب مورد رسیدگی مینماید
  - ماده - 9 - هیات با بررسی کلیه مدارک ارایه شده از سوی معترض یا معترضین با اخذ سوابق و مدارک موجود در اداره منابع طبیعی و آبخیز داری ، مدیریت جهاد کشاورزی ، اداره ثبت اسناد و املاک و سایر مراجع ذی ربط ، معاینه محل و عنداللزوم تحقیق از مطلعین و معتمدین و ریش سفیدان محلی و ملاحظه نقشه ها و عکس های هوایی تفسیر شده ، به موضوع رسیدگی و گردش کار پرونده اجرایی و نظر کارشناسی را با مشخصات معترض و موارد اعتراض بدون اجمال و ابهام به همراه فرم های اظهارنظر کارشناسی در صورتجلسه نوشته به نحوی که گردش کار پرونده اجرای مقررات ملی شدن و نیز رسیدگی مقدماتی و نظریه کارشناسی اعضا هیات در فرم های مربوطه مندرج و منعکس باشد را تنظیم و جهت صدور رای در اختیار قاضی عضو هیات قرار می دهد
    - تبصره - 1 - هیات صرفا نسبت به تشخیص ملی یا مستثنیات بودن عرصه مورد اعتراض رسیدگی و اتخاذ تصمیم مینماید و از آنجایی که آرا صادره قاضی هیات الزاما به معنای تعیین مالک مستثنیات اعلامی نمیباشد ، در صورت صدور رای نهایی و قطعی مبنی بر مستثنیات بودن چنانچه اشخاص اعم از حقیقی یا حقوقی علیه یکدیگر مدعی داشتن حقی باشند مرجع رسیدگی به احقاق حق مراجع ذی صلاح قضایی و اداری ذی ربط خواهد بود .
    - تبصره - 2 - در صورتی که محل مورد اعتراض براساس ماده 9 قانون افزایش بهره وری بخش کشاورزی و منابع طبیعی و یا اصلاح نقشه و سوابق برابر مقررات و همچنین تطبیق محل مورد اعتراض با نقشه اجرای مقررات ، برابر گواهی اداره منابع طبیعی و آبخیز داری به عنوان مستثنیات مشخص شده پرونده اعتراضیه مربوطه مختومه ، و دبیرخانه هیات مکلف است مراتب را در اسرع وقت به معترض ابلاغ نماید
  - ماده - 10 - قاضی عضو هیات با استماع و دریافت نظرات کارشناسی اعضا هیات و خبرگان محلی غیر رسمی ( در صورت استفاده ) و بررسی پرونده رای خود را مبنی بر ملی یا مستثنیات بودن عرصه مورد اعتراض اعلام مینماید . رای قاضی هیات پس از ابلاغ قابل اعتراض در مراجع قضایی ذی صلاح میباشد
    - تبصره - - - نقشه ممهور شده به مهر دبیرخانه و امضا اعضا و قاضی هیات جز لاینفک رای میباشد و کلیه مراحل رسیدگی به اعتراضات در مراجع بعدی نیز باید براساس رای و موقعیت این نقشه صورت پذیرد
  - ماده - 11 - دبیرخانه هیات مکلف است رای قاضی هیات را بلافاصله با رعایت مقررات قانونی آیین دادرسی مدنی به طرفین ابلاغ نماید
  - ماده - 12 - به منظور نظارت بر حسن اجرای قانون و این آیین نامه دبیرخانه مرکزی در دفتر ممیزی اراضی سازمان جنگل ها ، مراتع و آبخیز داری کشور تشکیل خواهد شد این دبیرخانه موظف است هر سه ماه یک بار گزارشات مربوط به چگونگی اجرای قانون و این آیین نامه را به معاون وزیر جهاد کشاورزی و رییس سازمان جنگل ها ، مراتع و آبخیز داری کشور ارایه نماید . تبصره شرح وظایف دبیرخانه مرکزی و نیز دبیرخانه های استان و شهرستان توسط معاون وزیر و رییس سازمان جنگل ها ، مراتع و آبخیز داری کشور تدوین و ابلاغ خواهد شد
  - ماده - 13 - ادارات ثبت اسناد و املاک در اجرای قانون ، همکاری های لازم را با هیات به عمل آورده و به است علامات آنان در اسرع وقت پاسخ خواهند داد و پس از صدور رای قطعی نهایی ضمن رعایت تشریفات و مقررات ثبتی و براساس نقشه مورد استناد رای ، نسبت به اصلاح و یا صدور اسناد جدید اقدام می نمایند
  - ماده - 14 - هر یک از اعضا هیات در صورت وجود مواد مصرح در ماده 91 آیین دادرسی مدنی از اظهارنظر و رسیدگی امتناع نموده و هیات براساس نظرات سایر اعضا رسیدگی و اتخاذ تصمیم مینماید
  - ماده - 15 - مأمورین و کسانی که مأمور اجرای مقررات قانون و این آیین نامه میباشند هرگاه در اجرای وظایف مقرره مرتکب جرم یا تخلفات اداری شوند به مجازاتی که برای آن تخلف یا جرم در قوانین مقرر شده است محکوم خواهند شد
  - ماده - 16 - معاونت برنامه ریزی و اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی بنا به پیشنهاد سازمان جنگل ها ، مراتع و آبخیز داری کشور اعتبارات و امکانات لازم را جهت اجرای این قانون پیش بینی و هر ساله برای منظور کردن دربودجه کل کشور به معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری ارایه مینماید
  - ماده - 17 - سازمان های جهاد کشاورزی و ادارات کل منابع طبیعی و آبخیز داری موظفند از عرصه هایی که در اجرای رای نهایی و قطعی هیات به عنوان اراضی منابع ملی تشخیص داده میشود بوسیله مأمورین انتظامی یا یگان حفاظت محل نسبت به رفع تجاوز اقدام نمایند
  - ماده - 18 - به هر یک از اعضای هیات و کارکنانی که علاوه بر وظایف خود در اجرای قانون و آیین نامه همکاری می نمایند . متناسب با پیشرفت کاربرطبق دستورالعملی که توسط رییس سازمان جنگل ها ، مراتع و آبخیز داری کشور تهیه و ابلاغ میگردد با رعایت سایر قوانین مربوطه حق الزحمه پرداخت خواهد شد
  - ماده - 19 - باعنایت به تبصره 1 ماده 9 قانون افزایش بهره وری بخش کشاورزی و منابع طبیعی دبیرخانه هیات صرفا تا تاریخ 11/6/1390 مکلف به پذیرش اعتراض میباشد و پس از این تاریخ شعب ویژه ، مرجع پذیرش اعتراض میباشند
  - ماده - 20 - اصلاحات لازم در این آیین نامه توسط سازمان جنگل ها ، مراتع و آبخیز داری کشور پیشنهاد و پس از تصویب وزارت جهاد کشاورزی جهت اجرا ابلاغ میگردد
  - ماده - 21 - این آیین نامه اصلاحی در 21 ماده و 17 تبصره در تاریخ ........... به تصویب وزارت جهاد کشاورزی رسیده و جایگزین آیین نامه مصوب 16/7/1373 وزارت جهاد کشاورزی سابق گردیده ، از تاریخ ابلاغ لازم الاجرا میباشد .